So sánh khả năng khử trùng của Javen và Canxi hypochlorit trong xử lý nước thải và bể bơi

Thứ Sáu, 14/03/2025

NGÔ XUÂN TRƯỜNG

Yếu tố	Javen 8% (NaOCl)	Canxi Hypochlorit 70% (Ca(OCl)₂)
Dạng tồn tại	Dung dịch lỏng, màu vàng nhạt.	Bột trắng hoặc viên, hút ẩm mạnh.
Hàm lượng clo hoạt tính	~8% (tương đương 80 g/L Cl₂)	~70% (tương đương 700 g/kg Cl₂)
Độ ổn định	Phân hủy dần trong ánh sáng, nhiệt độ cao.	Ổn định ở dạng khô, phân hủy khi gặp nước/ẩm.
pH của dung dịch	~12–13 (kiềm mạnh).	~11–12 khi pha loãng.

Ưu điểm:
- Tác dụng nhanh: Clo hoạt tính (HOCl/OCl⁻) oxy hóa tế bào vi khuẩn, virus, và ký sinh trùng.
- Hiệu quả với nước thải có độ đục cao: Khả năng xuyên thủng màng tế bào tốt hơn ở pH kiềm.
- Dễ điều chỉnh liều lượng: Thêm trực tiếp vào bể tiếp xúc mà không cần pha chế phức tạp.
Nhược điểm:
- Phân hủy nhanh: Hiệu quả giảm trong nước thải có nhiều chất hữu cơ (hấp phụ clo).
- Tạo phụ phẩm độc hại: Clo dư kết hợp với hợp chất hữu cơ tạo trihalomethane (THMs), ảnh hưởng đến môi trường.

Ưu điểm:
- Hàm lượng clo cao: Chỉ cần dùng lượng nhỏ (ví dụ: 1 kg Ca(OCl)₂ ~ 7 kg Javen 8%).
- Phù hợp cho lưu trữ dài ngày: Ổn định ở dạng khô, không chiếm nhiều không gian.
Nhược điểm:
- Khó kiểm soát liều lượng: Dễ gây sốc clo (clo dư cao) nếu pha không đúng tỷ lệ.
- Tăng pH nước thải: Cần bổ sung axit (H₂SO₄) để duy trì pH tối ưu (6.5–7.5) cho quá trình khử trùng.

Ưu điểm:
- Duy trì clo dư ổn định: Thêm trực tiếp vào bể, dễ điều chỉnh nồng độ clo dư (1–3 mg/L).
- Phù hợp cho hệ thống tự động: Dùng kết hợp với máy bơm định lượng để kiểm soát liên tục.
Nhược điểm:
- Phân hủy dưới ánh nắng: Cần bổ sung chất ổn định (cyanuric acid) để kéo dài thời gian tồn lưu.
- Tăng pH nước: Cần cân bằng pH bằng axit sau khi châm.

Ưu điểm:
- Hiệu quả cao trong nước cứng: Không tạo cặn như Javen (Javen chứa Na⁺ có thể tăng độ mặn).
- Tiết kiệm chi phí: Lượng dùng ít hơn đáng kể so với Javen.
Nhược điểm:
- Khó hòa tan hoàn toàn: Dễ tạo cặn trắng (CaCO₃) nếu nước có độ cứng cao.
- Gây tăng pH đột ngột: Cần kiểm soát chặt chẽ để tránh kích ứng da/mắt cho người bơi.

Tiêu chí	Javen 8%	Canxi Hypochlorit 70%
Chi phí ban đầu	Rẻ hơn (dung dịch sẵn dùng).	Cao hơn (cần nhân công pha chế).
Hiệu quả khử trùng	Tốt trong nước thải sinh hoạt.	Tốt hơn trong nước thải công nghiệp (pH cao).
An toàn	Ít rủi ro cháy nổ hơn.	Dễ gây cháy nếu tiếp xúc với chất hữu cơ.
Tác động đến môi trường	Tạo nhiều THMs hơn.	Tạo ít THMs hơn nếu kiểm soát pH tốt.

Nước thải:
- Javen 8% phù hợp cho hệ thống xử lý quy mô nhỏ, nước thải có độ đục cao.
- Canxi Hypochlorit 70% tối ưu cho hệ thống lớn, cần tiết kiệm không gian lưu trữ.
Bể bơi:
- Javen 8% dễ dùng cho bể bơi gia đình nhờ tính tiện lợi.
- Canxi Hypochlorit 70% thích hợp cho bể bơi công cộng (lưu lượng clo cao, ít cần bổ sung thường xuyên).

Lưu ý:

Cả hai đều cần kiểm soát pH nghiêm ngặt (6.5–7.5) để tối ưu hiệu quả khử trùng.
Tránh kết hợp với chất khử khác (ví dụ: H₂O₂) để không làm mất tác dụng của clo.

Danh mục