Hầm Heo Là Gì? Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Thu Hồi Vàng (Au) Từ Trang Sức Phế Liệu

1. Hầm Heo Là Gì?

"Hầm heo" là một thuật ngữ trong ngành luyện kim, dùng để chỉ quá trình nung chảy và phân kim vàng (Au) từ trang sức phế liệu hoặc hợp kim vàng có chứa các tạp chất như bạc (Ag), đồng (Cu), kẽm (Zn), niken (Ni), v.v. Mục tiêu của phương pháp này là thu hồi vàng nguyên chất với hiệu suất cao, áp dụng cho cả công nghiệp tái chế kim loại quý và khai thác vàng.

2. Quy Trình Thu Hồi Vàng Từ "Hầm Heo"

2.1. Chuẩn Bị Nguyên Liệu

• Trang sức vàng cũ, phế liệu kim loại quý

Chì oxit (PbO) hoặc kim loại chì (Pb) – Hấp thụ tạp chất trong quá trình luyện.

• Bột Borax (Na₂B₄O₇) – Làm chất trợ dung giúp loại bỏ tạp chất.
  
• Silica (SiO₂) hoặc Soda (Na₂CO₃) – Giúp tạo xỉ, tách tạp chất khỏi vàng.
  
• Than hoạt tính hoặc Graphite – Giảm oxy hóa kim loại trong quá trình nung.
  

2.2. Giai Đoạn Nung Chảy & Tạo Xỉ

1. Cho nguyên liệu vào nồi nấu kim loại chịu nhiệt cao (crucible).
2. Nung nóng dần lên 1200 - 1300°C trong lò điện hoặc lò than.
3. Thêm chì oxit (PbO) + Borax + Silica để tạo lớp xỉ hấp thụ tạp chất.
4. Sau 30 - 60 phút nung chảy, kim loại quý sẽ lắng xuống dưới đáy nồi nấu.

2.3. Tách Vàng Ra Khỏi Hợp Kim

• Nếu chứa nhiều bạc (Ag):

  • Hòa tan bằng Aqua Regia (HNO₃ + HCl) để tách riêng vàng và bạc.
  • Bạc được kết tủa dưới dạng AgCl và lọc bỏ.
  • Dung dịch còn lại chứa Au³⁺, tiếp tục kết tủa vàng.

• Phương pháp kết tủa vàng (Au):

  • Dùng Metabisulfite (Na₂S₂O₅) hoặc SO₂ để kết tủa vàng từ dung dịch.
    ​​​​​​​
  • Lọc lấy bột vàng, rửa sạch bằng nước nóng và sấy khô.

2.4. Luyện Vàng Nguyên Chất 99.99%

1. Nung bột vàng kết tủa ở 1064°C để nóng chảy hoàn toàn.
2. Thêm borax để làm sạch tạp chất còn sót lại.
3. Đổ vàng nóng chảy vào khuôn để tạo thỏi vàng tinh khiết.

3. Mẹo Tối Ưu Hiệu Suất Thu Hồi Vàng

✔ Sử dụng PbO + Borax + Soda để hấp thụ tốt tạp chất.
✔ Duy trì nhiệt độ chuẩn (~1300°C) để tránh hao hụt vàng.
✔ Dùng Metabisulfite (Na₂S₂O₅) thay vì kẽm (Zn) để thu vàng sạch hơn.
✔ Làm sạch bạc trước khi kết tủa vàng để tránh lẫn tạp chất.

4. Ứng Dụng Của Phương Pháp "Hầm Heo"

🔹 Tái chế trang sức, phế liệu vàng từ ngành kim hoàn.
🔹 Luyện kim công nghiệp – Thu hồi kim loại quý từ hợp kim.
🔹 Tách vàng từ quặng bằng phương pháp nấu chảy kết hợp hóa học.

5. Kết Luận

Phương pháp "hầm heo" là một kỹ thuật luyện kim hiệu quả giúp thu hồi vàng nguyên chất từ trang sức và phế liệu kim loại quý. Khi kết hợp với các hóa chất hỗ trợ như Aqua Regia, metabisulfite, borax và chì oxit, quá trình này có thể đạt tỷ lệ thu hồi 99.99% vàng tinh khiết.